6. Verbonden partijen

Doel : de gemeente Noordenveld maakt deel uit van de gemeenschappelijke regeling (GR) Veiligheidsregio Drenthe (VRD). Deze GR is een wettelijke verplichting op basis van de Wet veiligheidsregio’s. De 12 Drentse gemeenten financieren gezamenlijk voor een groot deel de veiligheidsregio Drenthe. Naast de 12 Drentse gemeentelijke bijdragen wordt de VRD voor een (klein) deel gefinancierd vanuit een Brede Doeluitkering (BDUR) van het Rijk. De VRD behartigt de belangen van de Drentse gemeenten op het terrein van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening in de regio. Daarnaast heeft de VRD de zorg voor een adequate samenwerking met de gemeenschappelijke meldkamer Noord Nederland. Ook is de VRD verantwoordelijk voor de gecoördineerde en multidisciplinaire voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid: het bestuur van de VRD is verantwoordelijk voor de brandweerzorg en rampen- en crisisbeheersing in Drenthe. Het algemeen bestuur bestaat uit alle Drentse burgemeesters. Een afvaardiging vanuit het algemeen bestuur vormt het dagelijks bestuur. Het veiligheidsbestuur wordt geadviseerd door het Directieoverleg Veiligheid. Hierin zitten de verantwoordelijke managers van de politie, GHOR en regionale brandweer, onder voorzitterschap van de coördinerende gemeentesecretaris.
Financieel belang: de gemeentelijke bijdrage is gekoppeld aan het component dat de gemeente via het gemeentefonds ontvangt voor brandweerzorg. De huidige rijksbijdrage uit het gemeentefonds wordt gezien als een weerspiegeling van de daadwerkelijke kosten van gemeenten voor de brandweer en rampenbestrijding. Concreet betekent dit dat elke gemeente een gelijk aandeel aan inkomsten uit het gemeentefonds jaarlijks afdraagt aan de VRD. De bijdrage van de gemeente Noordenveld aan de VRD bedraagt voor 2024 € 1.852.558.000.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 2.209.695;
• 31-12-2024: € 2.217.695.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 24.143.046;
• 31-12-2024: € 30.821.289.

Risico’s : Als mogelijke risico’s worden door de VRD genoemd de toekomstige rechtspositie van de brandweervrijwilligers (dit kan meer gaan kosten), stijgende kosten in de aanschaf van het materieel van de brandweer (door voortschrijdende technische ontwikkelingen en veranderde wet- en regelgeving stijgen de kosten van het te vervangen materieel van de brandweer), en stijgende kosten van het opleiden van een brandweermedewerker, digitale verstoring en een waarschijnlijke verhoging van de ongevallenverzekering voor de medewerkers van de VRD.
De VRD heeft de algemene reserve verlaagt naar 2,5%. Het ongedekte deel van de risico's van de VRD, welke uitkomt op in totaal €4.815.00 moet bij de gemeenten in hun eigen weerstandscapaciteit worden verwerkt. Dit betekent voor Noordenveld een bedrag ad €218.885,-. Dit bedrag moet is meegenomen in de risicoparagraaf van de begroting 2024, en legt beslag op de algemene reserves.
Ontwikkelingen :
Alle ontwikkelingen rondom data- en informatiemanagement, klimaatadaptatie, duurzaamheid en energietransitie hebben gevolgen voor de taakuitvoering van de VRD. De enorme ontwikkelingen vragen nieuwe inzichten en nieuwe kennis op deze dossier. Denk hierbij aan: droogte en hitte op evenementenadvisering, de ontwikkelingen rondom zonneweides, waterstofproductie en- transport, zorgcontinuïteit en natuurbrandbeheersing. De VRD versterkt de samenwerking met het Rijk op het gebied van crisisbeheersing en de VRD wil tijdig en proactief mee ontwikkelen op de landelijke ontwikkelingen die spelen op dit thema..
De VRD blijft verder inzetten op het paraat houden van onze brandweer in de toekomst. Het wordt steeds lastiger en duurder om brandweervrijwilligers te vinden en (langdurig) te binden. Er wordt gekeken op welke wijze de brandweer in de toekomst in Drenthe kan worden georganiseerd.

Doel : binnen het programma Zorg en Welzijn valt GGD Drenthe onder de Openbare gezondheidszorg. De GGD is voor de 12 Drentse gemeenten de uitvoeringsorganisatie voor de publieke gezondheid. Zij voert de taken uit zoals vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Daarnaast adviseert en ondersteunt zij gemeenten bij het maken en uitvoeren van het lokale gezondheidsbeleid. Dit alles wordt bekostigd door een jaarlijkse bijdrage van de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : de 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het algemeen bestuur.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van het wettelijk vastgelegde basispakket, op basis van een vastgestelde begroting. Het totaal te financieren bedrag voor de basistaken en programma jeugd bedraagt voor 2024 € 1.346.233. Ten opzichte van 2023 gaat het totaal te financieren bedrag omhoog met € 58.020. Het tekort zal aangevraagd worden bij de perspectiefnota 2024 . De stijging wordt veroorzaakt door de indexering van de loon- en prijscompensatie van 8,2%, uitbreiding van het aantal inspecties op de gastouderopvang en de invoering van de Wet open overheid (WOO).
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 2.216.000;
• 31-12-2024: € 2.000.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 6.750.000;
• 31-12-2024: € 2.070.000.

Begroot resultaat 2024: € 0.
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen:
De GGD is overgegaan naar een nieuwe programma-indeling die op meer inhoudelijke samenhang en synergie is gebaseerd: een programma 'gezondheid en leven' waarin de onderdelen gericht op sociale veiligheid zijn samengebracht, en een programma 'publieke zorg en dienstverlening', waarin de onderdelen van de GGD zijn samengebracht. De nieuwe visie en strategische koers komen voort uit de geleerde lessen uit de COVID-19 periode en de maatschappelijke uitdagingen.
De GGD gaat zich positioneren als de strategische kennispartner in de regio op het gebied van gezondheid en sociaal veilig leven.

De GGD gaat zich in 2024 positioneren als de strategische kennispartner in Drenthe op het gebied van gezondheid en sociaal veilig leven. Ze verzamelen, ontwikkelen, leveren en delen data en kennis die ons inzicht geeft in de gezondheidsfactoren. Ze zijn de verbindende schakel en aanjager in de kanteling van het systeem van crisis naar preventie. Een bijdrage zal geleverd worden aan een toename van gezondheid, sociale veiligheid en veerkracht van de Drentse samenleving en leefomgeving.

Doel : Het instrument die de deelnemende gemeenten inzetten om snel, effectief, daadkrachtig en succesvol de toegevoegde waarde van de recreatief-toeristische sector te vergroten en de onderlinge samenwerking is een voorwaarde om tot effectief beleid te komen.
Vestigingsplaats : Dwingeloo
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten en de gemeente Ooststellingwerf.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het algemeen dagelijks bestuur.
Financieel belang: De jaarlijkse bijdrage op basis van de begroting. De gevraagde bijdrage van de gemeente Noordenveld is, conform de begroting 2024 van het Recreatieschap Drenthe, in totaal
€ 88.193 voor 2024 (exploitatiekosten € 73.051 plus een bijdrage vanuit het fonds recreatie en toerisme € 15.142), ten opzichte van € 81.036 in 2023. Deze bijdrage kan worden gedekt uit het reguliere begrotingsbudget.
Geraamd eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 1.175.580
• 31-12-2024: € 1.184.168

Geraamd vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2024: € 1.050.636
• 31-12-2024: € 1.286.336

Risico’s: niet van toepassing.
Ontwikkelingen: Het Recreatieschap wil gemeenten en de sector ondersteunen om de nu voor ons liggende landelijke en provinciale opgaven gezamenlijk aan te pakken. In 2024 willen inzetten op:
Integrale aanpak, duurzaam ondernemerschap, benutten wandelknooppuntensysteem, inzet wandelplatform, beleidsontwikkeling nieuwe fietsrecreant, data interpretatie en ondersteuning ondernemers en onderwijs.

Doel : aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater.
Vestigingsplaats : niet van toepassing.
Betrokken : Noordenveld en waterschap Noorderzijlvest.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : niet van toepassing.
Financieel belang : de bijdrage wordt toegekend op basis van verleende diensten. De kosten hiervoor worden voldaan uit het GWRP.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar : niet van toepassing.
Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar : niet van toepassing.
Begroot resultaat 2023 : niet van toepassing.
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : geen bijzonderheden.

Doel : de oprichting van een RUD vloeit voort uit de packagedeal tussen Kabinet, Het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen. Landelijk wordt de noodzaak voor de vorming van een RUD gevoeld om de kwaliteit van de uitvoering te vergroten en om de bestuurlijke versnippering over verschillende bestuursorganen tegen te gaan. Voor de totstandkoming van de RUD is in Drenthe gekozen voor het aangaan van een gemeenschappelijke regeling, omdat voor deze bij uitstek publieke taak de publieke rechtsvorm goede waarborgen biedt. Het takenpakket bestaat uit de milieutaken en omvat zowel de vergunningverlening, het toezicht, de handhaving alsmede milieu specialistisch advies. Met deze samenwerking tussen de bestuursorganen en bestuurslagen wordt kennis, kwaliteit en capaciteit gebundeld. Dat leidt tot een robuuste en toekomstbestendige organisatie, die zal leiden tot kostenbesparing voor de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten en de provincie Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het Algemeen Bestuur en tevens voorzitter van het Dagelijks Bestuur van de Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van de milieutaken op basis van een vastgestelde begroting. De bijdrage van de gemeente Noordenveld is vastgesteld op € 1.050.000 en komt overeen met de begroting 2024 van de RUD.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2024: € 312.000;
• 31-12-2024: € 312.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2024: € 6.108.000;
• 31-12-2024: € 6.474.000.

Begroot resultaat 2023 : € 0.
Risico’s :

• Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van de RUD kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd.
• Daarnaast kunnen diverse ontwikkelingen een grotere inzet vergen (vraaggerichte werkzaamheden waar we geen grip op hebben), zoals meer bouw- en sloopmeldingen (asbest), diverse klachten over bijvoorbeeld geuroverlast, laag frequent geluid, etc. Voor een aantal van deze factoren is er een zekere keuzevrijheid (bijv. de inzet al dan niet van BOA's of een luchtspecialist). Deze kosten kunnen als meerwerk worden opgevoerd.

Ontwikkelingen :

• Vooral de invoering van de omgevingswet kan impact hebben op de begroting. Er wordt nog een plan van aanpak geschreven hoe de omgevingswet door de RUD wordt opgepakt.
• Daarnaast is de verschuiving van de bodemtaken van de provincie naar de gemeente van invloed op de werkzaamheden die de RUD voor ons uitvoert.

Doel : Een optimaal, duurzaam, betaalbaar en toekomstbestendig vervoersysteem. Het is een samenwerking op het gebied van onder andere lokaal vervoer en vervoer speciaal toegespitst op doelgroepen, zoals het Wmo- en leerlingenvervoer. De samenwerking moet publiek vervoer in de toekomst betaalbaar houden, duurzamer maken en de service aan de reizigers verder verbeteren.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : Alle 22 gemeenten van Groningen en Drenthe en de provincies in de vorm van het OV-bureau Groningen Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Het bestuur van de Bedrijfsvoeringsorganisatie bestaat uit een afvaardiging van de collegeleden van de deelnemers, te weten één vertegenwoordiger per deelnemer per regio (er zijn zeven regio’s) en een vertegenwoordiger van het OV-bureau. De verantwoordelijk wethouder van Noordenveld, Kirsten Ipema, vertegenwoordigt het perceel Noord/Midden-Drenthe in het bestuur. Aan het bestuur komen alle bevoegdheden toe die aan de Regeling zijn opgedragen.
Financieel belang : In de besluitvorming begin 2016 hebben colleges en het bestuur van het OV-bureau aangegeven in totaal voor de contractperiode een jaarlijks bedrag van maximaal € 800.000 op te brengen. De afgelopen jaren zijn er extra uitgaven geweest voor aanvullende opdrachten die niet in de begroting waren opgenomen. Per deelnemer is een jaarlijkse bijdrage hiervoor vastgesteld, waarbij de gemeenten een onderlinge verdeelsleutel hanteren op basis van het gemeentefonds 2015 voor de Wmo. Volgens deze verdeelsleutel is de bijdrage van de gemeente Noordenveld in 2024 € 23.000, exclusief BTW. De deelnemersbijdrage en de vervoerskosten worden betaald vanuit het Wmo-budget.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2024: € 352.000;
• 31-12-2024: € 263.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2024: € 0;
• 31-12-2024: € 0.

Begroot resultaat 2024 : € 1.000.
Risico’s : Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van Publiek Vervoer kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd. De GR Publiek Vervoer Groningen Drenthe legt in haar kaderbrieven de nadruk op doorontwikkeling van het vervoerssysteem. De basis van (verdere) doorontwikkeling is echter dat de daadwerkelijke uitvoering van het vervoer op orde is.
Ontwikkelingen : Risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie:

• De kosten voor een volledige bedrijfsvoering ondersteuning zijn niet in de begroting opgenomen. Binnen de bedrijfsvoering zijn nog niet alle punten afgedekt. Dit maakt dat de organisatie afhankelijk is van de beschikbare capaciteit en kennis van de deelnemers.
• De kleine omvang van de organisatie en het feit dat er maar één persoon per functiesoort aanwezig is, zorgt ervoor dat er geen vervanging onderling is bij ziekte/afwezigheid. Alle vervanging zal ingehuurd moeten worden waar hogere kosten aan verbonden zijn. Daarnaast ligt een groot deel van de kennis en kunde bij extern personeel. De organisatie is hierdoor afhankelijk van inhuurkrachten.
• De contracten met de vervoerders hadden een doorlooptijd van vier jaar en zijn eind 2026 afgelopen. In 2022 is besloten om gebruik te maken van de mogelijkheid voor verlenging van twee jaar. In 2023 moet besloten worden om na 2024 een nieuwe aanbesteding op te starten. De kosten voor eventuele aanbesteding is niet in de begroting 2024 opgenomen.

De Noordmidden-Drentse samenwerking betreft een 'GR zonder meer' en hoeft derhalve niet verder toegelicht te worden.

Doel : netwerkbeheer.
Vestigingsplaats : Den Bosch.
Betrokken : provincies en gemeenten bezitten de aandelen.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : niet van toepassing.
Financieel belang : De gemeente bezit 0,0469% van de aandelen. Aangezien we nog niet over de begrote cijfers van 2024 beschikken, tonen we hieronder de financiële gegevens van Enexis voor 2023:
Eigen vermogen eind 2022 en halverwege 2023 :

• 31-12-2022: € 5.441 miljoen;
• 30-06-2023: € 5.263 miljoen.

Vreemd vermogen eind 2022 en halverwege 2023 :

• 31-12-2022: € 4.907 miljoen;
• 30-06-2023: € 5.517 miljoen.

Resultaat na belasting eind 2022 en halverwege 2023:

• 31-12-2022: € 1.300 miljoen;
• 30-06-2023: € 15 miljoen.

Risico’s :
De missie en opgave hebben grote gevolgen voor de financiële positie van Enexis. Verkenningen van netbeheer NL en de individuele netbeheerders geven aan dat de energietransitie een enorme investeringsopgave en daaruit voortvloeiende kapitaalbehoefte tot gevolg heeft. Uitgangspunt is dat Enexis financieel solide blijft, geen financiële risico's neemt en tenminste een A credit-rating behoudt.
Ontwikkelingen :
In de AVA van 2022 is het nieuwe strategische plan vastgesteld. Daarin wordt gekozen voor focus op kerntaken met drie hoofddoelen:

• Wij sturen op maatschappelijk optimale energiekeuzes.

Mede richting geven aan maatschappelijk optimale keuzes voor een duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem van de toekomst en een haalbare weg daarnaartoe.

• Wij bieden iedereen altijd toegang tot energie.

Voor iedereen een toegankelijke, veilige energie-infrastructuur met behoud van een hoge leveringszekerheid en tegen de laagst mogelijke kosten.

• Klanten weten wat ze aan ons hebben.

  Transparante, betrouwbare en efficiënte dienstverlening aan klanten en marktpartijen.

Eind 2022 hebben de 3 regionale netbeheerders (Enexis, Alliander en Stedin) en hun aandeelhouders een onderhandelingsakkoord bereikt met het Rijk over de voorwaarden en het proces voor een toekomstige participatie door het Rijk als de kapitaalbehoefte de mogelijkheden van het bedrijf en de huidige aandeelhouders overstijgt. De AVA heeft in april 2023 ingestemd met het akkoord. In 2022 heeft Enexis de commerciële dochter Fudura verkocht, met een boekwinst van € 1,1 mld. Hiervan is € 100 mln uitgekeerd aan de aandeelhouders. Tevens heeft de AVA besloten om huidige dividendbeleid te handhaven om jaarlijks maximaal 50% van de nettowinst uit gewone bedrijfsvoering uit te keren als dividend aan de aandeelhouders onder de voorwaarde dat deze uitkering er niet toe leidt dat Enexis binnen vijf jaar haar A-rating profiel kan verliezen. Er is sprake van een solide financiële positie.

Doel : gewaarborgde levering van water.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : provincie Drenthe en 11 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : stemrecht in de algemene aandeelhoudersvergadering.
Financieel belang : de gemeente Noordenveld bezit 72 van de 1.946 aandelen (3,7%).
Eigen vermogen eind 2021 en 2022 :

• 31-12-2021: € 60,7 miljoen;
• 31-12-2022: € 61,8 miljoen.

Vreemd vermogen eind 2021 en 2022 :

• 31-12-2021: € 125,8 miljoen;
• 31-12-2022: € 138,7 miljoen.

Resultaat 2022 : € 1,1 miljoen.
Er is van de WMD geen begroting 2024 ontvangen. Derhalve volstaan wij met het vermelden van de cijfers uit de laatst goedgekeurde jaarrekening (2022).
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : de jaarrekening 2022 is op 17 juni 2023 vastgesteld.

Doel : behartiging van de bancaire zaken van onder meer de Nederlandse gemeenten.
Vestigingsplaats : Den Haag.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : stemrecht in de algemene aandeelhoudersvergadering.
Betrokken : Nederlandse staat, provincies en gemeenten.
Financieel belang : de gemeente Noordenveld bezit 0,05% (30.771) van de aandelen.
Eigen vermogen eind 2021 en 2022 :

• 31-12-2021: € 5,0 miljard;
• 31-12-2022: € 4,6 miljard.

Vreemd vermogen eind 2021 en 2022 :

• 31-12-2021: € 87,1 miljard;
• 31-12-2022: € 88,0 miljard.

Resultaat 2022 : € 300 miljoen.
Er is van de BNG geen begroting 2024 ontvangen. Derhalve volstaan wij met het vermelden van de cijfers uit de laatst goedgekeurde jaarrekening (2022).
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : BNG Bank heeft een goed jaar achter de rug. Over het jaar 2022 heeft de bank een nettowinst gerealiseerd van EUR 300 miljoen. Deze is EUR 64 miljoen hoger dan in 2021. Deze prestatie uit zich eveneens in een hoger rendement op eigen vermogen van 6,7% vergeleken met het rendement op eigen vermogen van vorig jaar (5,4%). Gunstige markt condities hebben bijgedragen aan dit resultaat. Specifiekere oorzaken van dit vergeleken met 2021 relatief hoge rendement zijn het gestegen renteresultaat en een hoger positief resultaat financiële transacties.