Zoals in een eerdere jaarrapportage is aangegeven is per 1 mei 2022 de Wet open overheid (Woo) als opvolger van de Wob in werking getreden. De Woo heeft als doel (semi-)overheden transparanter te maken. Overheidsinformatie moet voor iedereen beter toegankelijk en makkelijk vindbaar worden. Het grote verschil tussen de Woo en de Wob betreft de actieve openbaarmaking van documenten behorende tot 11 informatiecategorieën. Dat is een belangrijke aanvulling op de Wob waarbij het recht op het indienen van Woo-verzoeken is gebleven.
De Woo kent enkele doelstellingen waarvan de belangrijkste onderstaand zijn weergegeven:
- Actieve openbaarmaking. Hieronder valt het actief openbaar maken van informatie uit eigen beweging.
- Passieve openbaarmaking (Woo-verzoeken). Met de inwerkingtreding van de Woo is de afhandelingstermijn op Woo-verzoeken verkort. Feitelijk betekent dit dat Woo-verzoeken nu binnen 6 weken afgehandeld moeten worden in plaats van 8 weken die er onder de Wob nog voor stonden. Een Woo-verzoek moet daarbij elektronisch kunnen worden ingediend.
- Bestuursorganen moeten maatregelen treffen om de duurzame toegankelijkheid van digitale documenten te borgen als randvoorwaarde om uitvoering te geven aan openbaarheid.
Wat hebben we gedaan?
Tot nu toe zijn wij vooral actief in passieve openbaarmaking, oftewel de openbaarmaking op verzoek. Om de actieve openbaarmaking te kunnen realiseren is in de zomer van 2023 gewerkt aan een implementatieplan. Bij het daaraan opvolging geven is gestart met het optimaliseren van het proces van afhandeling van Woo-verzoeken. Vervolgens is de Woo-ambitie bepaald, aangezien die zowel richtinggevend is voor de mate van openbaarheid en transparantie. Maar ook voor het uitstippelen van een tijdspad waarop invulling gegeven kan gaan worden aan voornoemde 11 informatiecategorieën. Daarbij is er een start gemaakt met de openbaarmaking van de eerste vier informatiecategorieën zoals die zijn voorgesteld door de minister van BZK vanuit ambitieniveau Basis. Ook is er aansluiting gezocht bij de Woo-index en is er anonimiserings-software aangeschaft die bij het verwerken van Woo-verzoeken nu gebruikt wordt. Niet alle informatie is namelijk openbaar, zeker omdat er bijvoorbeeld tevens rekening gehouden dient te worden met de privacy vanuit de AVG.
Wat gaan we doen?
De focus zal komen te liggen op de verdere implementatie van de actieve openbaarmaking vanuit de informatiecategorieën die in 2024 verplicht worden. We willen daarbij doorgroeien naar het Woo-ambitieniveau Medium, om daarmee verdere stappen te kunnen zetten t.a.v. de optimalisering van de transparantie. In 2024 zal daarom worden gewerkt aan diverse aspecten. Dat betreft onder andere:
- Een start maken met het publiceren van diverse informatiecategorieën van het niveau Medium.
- Het onderzoeken welke stukken alvast openbaar gemaakt kunnen worden redenerend vanuit het niveau Medium.
Tevens zal er aandacht zijn voor een verdere inbedding van de Woo in de ambtelijke organisatie. Dat betreft dan niet alleen het uitvoering geven aan de verplichtingen, maar zeker ook het communiceren over de verplichtingen die de Woo met zich meebrengt. En tevens ook het opleiden van medewerkers om hier binnen hun huidige werkzaamheden opvolging aan te kunnen geven. Want de implementatie van een wet als de Woo betreft een cultuurverandering die moet zorgen voor een verandering van een houding van ‘gesloten mits' naar 'open tenzij’